Bjarni Ben segir aš verštrygging sé hugsanlega ólögleg.

Bjarni Ben loksins aš įtta sig?

 

Eftirfarandi er lögfręšišįlit sem fengiš var fyrir tilstilli Hagsmunasamtaka Heimilanna.

Hér į eftir veršur rakinn ašdragandi lagsetningar 13. gr. laga nr. 38/2001 sem fjallar um verštryggingu greišslna og žau lagasjónarmiš sem hśn byggir į.

1. mįlsgrein 1. greinar laga nr. 71/1966, lög um verštryggingu fjįrskuldbindinga, er efnislega tekin aftur upp ķ frumvarp aš lögum nr. 13/1979.  Upphaf 1. gr. laga nr. 71/1966, er eftirfarandi:

“Eigi er heimilt frekar en leyft er ķ lögum žessum aš stofna til fjįrskuldbindinga ķ ķslenskum krónum eša öšrum veršmęli meš įkvęšum žess efnis, aš greišslur, žar meš taldir vextir, skuli breytast i hlutfalli viš breytingar į vķsitölum, vöruverši, gengi erlends gjaldeyris, veršmęti gulls, silfurs eša annars veršmęlis.”

 Ķ athugasemdum meš frumvarpi aš lögum nr. 71/1966, er gert rįš fyrir žvķ aš veršbętur komi į greišsluna, žannig aš endurgreišsla verši veršbętt (ekki höfušstóll).  Žaš er beinlķnis gert aš hugtakaskilgreiningu verštryggingar aš greišslan sé veršbętt. Um žetta segir svo ķ skżringum į 1. gr.,:

“Meš fjįrskuldbindingu er įtt viš hvers konar greišsluskyldu, hvort sem hśn er įkvešin ķ peningum, žjónustu, frķšu eša annarri mynd.

Hugtakiš verštrygging er tekiš ķ vķšri merkingu og į viš hvers konar tilvik, žar sem um er aš ręša, aš greišsla eša fullnęging sé tengd breytingu į vķsitölu, vöruverši, gengi gjaldeyris eša annarri višmišun.”

 

Ķ 34. grein laga nr. 13/1979, segir aš:

 “Stefna skal aš žvķ aš verštryggja sparifé landsmanna og almannasjóša. Ķ žvķ skyni er heimilt, eins og nįnar greinir ķ žessum kafla, aš mynda sparifjįrreikninga og stofna til lįnsvišskipta ķ ķslenskum krónum eša öšrum veršmęti meš įkvęšum žess efnis, aš greišslur, žar meš taldir vextir, skuli breytast ķ hlutfalli viš veršvķsitölu eša gengi erlends gjaldeyris, sbr. 39. gr.”

Meginreglan er žvķ sś aš žaš eru greišslur sem skulu veršbęttar ekki höfušstóll.

 

Ķ 33. gr. laga nr. 13/1979,  til brįšabirgša, viš 13. grein laga nr. 10/1961, um Sešlabanka Ķslands. Įkvęšiš er svo hljóšandi:

“Vaxtaįkvaršanir į įrunum 1979 og 1980 skulu viš žaš mišašar, aš fyrir įrslok 1980 verši ķ įföngum komiš į verštryggingu sparifjįr og inn- og śtlįna, sbr. VII. kafla žessara laga um verštryggingu sparifjįr og lįnsfjįr. Meginreglan verši sś, aš höfušstóll skuldar breytist meš veršlagsžróun en jafnframt verši nafnvextir lękkašir.  Afborganir og vextir reiknist af veršbęttum höfušstól. Verštrygging verši reiknuš ķ hlutfalli viš veršbreytingar. Samhliša verštryggingu verši lįnstķmi almennt lengdur og skal setja um žetta efni almennar reglur, žar į mešal um heimildir til skuldabréfaskipta af žessu tilefni.”

 

Hér er žvķ ķ brįšabirgšaįkvęši aš finna undantekningarįkvęši žess aš veršbęta megi höfušstól.

 

Lög nr. 10/1961 um Sešlabanka Ķslands voru felld śr gildi į įrinu 1986, žegar nż lög nr. 36/1986, voru sett um Sešlabankann.

Annaš sérįkvęši var sett ķ lög um vexti og verštryggingu.

Ķ 2. mgr.  40. gr. laga nr. 13/1979, segir svo ķ 2. mįlsgrein.

“Heimilt er aš įkveša verštryggingu ķ žvķ formi, aš sérstakur veršbótažįttur vaxta, sem sé tengdur veršlagsbreytingum meš formlegum hętti, leggist viš höfušstól lįns eša sé hluti forvaxta.”

 

Hér er aš finna ašra heimild til žess aš reikna veršbętur ofan į vexti og leggja žaš ofan į höfušstólinn. Athuga ber aš žetta er einungis heimild til žess aš lįta veršbótažįtt vaxta leggjast viš höfušstólinn en ekki aš veršbęta megi höfušstólinn og leggja veršbęturnar viš hann.

Heimilaš var sérstaklega meš brįšabirgšaįkvęšinu og įkvęši 40. gr. Ólafslaganna aš leggja veršbętur ofan į höfustól til žess aš męta veršbólgu sem var į žeim tķma 40-50% og žvķ naušsynlegt aš bregšast viš žvķ meš sérstökum lagaheimildum mešan  žaš įstand varaši. Önnur nišurstaša hefši fališ ķ sér aš greišslubyrši lįna hefši skyndilega oršiš afar hį vegna veršbólgunnar. 

Brįšabirgšaįkvęšiš var sķšan fellt nišur og meginreglan tekin upp ķ lög 38/2001 um vexti og verštryggingu įn žess aš veitt vęri sérstök heimild til höfušstólsfęrslu veršbóta.

 

Ķ gildandi lögum um vexti og verštryggingu nr. 38/2001 segir 13. gr. :

 

Įkvęši žessa kafla gilda um skuldbindingar sem varša sparifé og lįnsfé ķ ķslenskum krónum žar sem skuldari lofar aš greiša peninga og žar sem umsamiš eša įskiliš er aš greišslurnar skuli verštryggšar. Meš verštryggingu er ķ žessum kafla įtt viš breytingu ķ hlutfalli viš innlenda veršvķsitölu. Um heimildir til verštryggingar fer skv. 14. gr. nema lög kveši į um annaš.
Afleišusamningar falla ekki undir įkvęši žessa kafla.

 

Ekki er sérstaklega fjallaš um 1. mgr. 13. gr. ķ greinargerš meš lögunum en ešlileg oršskżring į oršinu greišsla og meš vķsan til ašdraganda lagasetningar er aš hśn nįi til afborganna og vaxta en ekki höfušstóls sbr. oršalag  34. gr. laga nr. 13/1979, greišslur žar meš taldir vextir”. Žaš styšur einnig žessa skżringu aš sérstök heimild var įskilin til žess aš reikna veršbętur į vexti, sbr. 2. mgr. 40. gr. laga nr. 13/1979 og leggja viš höfušstól og sama gildir um sérstöku heimild til žess aš leggja veršbętur viš höfušstól sem veitt var meš brįšabirgšaįkvęši sem fellt var nišur, sbr. 13. gr. laga nr. 13/1979.

Gegn žessari skżringu er sś skżring aš höfušstól sé greišsla į sama hįtt og afborgun (heildargreišsla) į mešan afborgun er  skilgreind sem hlutagreišsla. Gegn žeirri skżringu męlir aš  talaš er um greišslurnar ķ fleirtölu (13. gr.) og žvķ nęrtękt aš vķsaš sé til afborganna og vaxtagreišslna. 

 

Žegar rętt er um höfušstól lįns er fremur notaš oršiš eftirstöšvar lįns fremur en greišsla. Žegar greitt er upp lįn žį er talaš um uppgreišslu lįns en ekki uppgreišslu greišslu. Almenn oršanotkun męlir žvķ gegn žeirri skżringu aš höfušstóll sé talinn greišsla ķ lagatextanum žó aš lagaheitiš kęmi til greina ķ einstökum tilvikum ķ öšrum réttarsamböndum.

 

Yrši nišurstašan sś aš telja aš höfušstóll sé greišsla ķ lagatextanum  nęgir žaš ekki žar sem ekki er rętt um ašferšina ķ lögunum viš aš reikna śt veršbęturnar og leggja ofan į höfušstólinn eins og gert var meš tveimur įkvęšum ķ Ólafslaganna. Telja veršur aš ašferšin śtheimti jįkvęša lagaheimild ķ ljósi žess aš ašferšin felur ķ sér aš lagšar eru veršbętur ofan į höfušstól og sś ašferš felur ķ sér višbótar lįnveitingu ķ hvert sinn sem veršbętur eru reiknašar. Slķka jįkvęša lagaheimild er aš finna ķ reglum Sešlabankans en žar er ašferšinni lżst, sbr. 4. gr. reglna nr. 492/2001.

 

Samskonar ašferšarlżsing žyrfti aš vera til stašar ķ lögum um vexti og verštryggingu. Žaš er ekki sjįlfgefiš žó aš höfušstóll teljist greišsla (heildargreišsla) aš reiknašar veršbętur leggist viš höfušstól. Almenna reglan er aš afborganir og vextir įsamt veršbótum séu stašgreiddar.

 

Meginreglan skv. Ólafslögunum,  lög 13/1979, var eftir sem įšur aš reikna skyldi veršbętur ofan į greišslur, sbr. 34. gr. laga nr. 13/1979.  Sjįlfstęšar lagaheimildir viš hliš meginreglunnar hefšu veriš óžarfar ef greišsla hefši veriš talin nį til höfušstóls og ekki hefši žurft aš lżsa žvķ hvernig bęta įtti veršbótum viš höfušstól. 

Nśgildandi lög byggja į sama lagagrundvelli og  er žaš žvķ nišurstašan meš vķsan til framanritašs aš ekki sé  lagastoš fyrir žvķ aš reikna veršbętur ofan į höfušstól fjįrskuldbindinga, sbr. reglur Sešlabanka Ķslands nr.  492/2001:

"III. Verštryggš śtlįn.
4. gr.
Verštrygging lįns meš įkvęši um aš höfušstóll žess mišist viš vķsitölu neysluveršs er žvķ ašeins heimil aš lįniš sé til fimm įra hiš minnsta.
Höfušstóll lįns breytist ķ hlutfalli viš breytingar į vķsitölu neysluveršs frį grunnvķsitölu til fyrsta gjalddaga og sķšan ķ hlutfalli viš breytingar į vķsitölunni milli gjalddaga. Skal höfušstóll lįns breytast į hverjum gjalddaga, įšur en vextir og afborgun eru reiknuš śt.”

Žaš er almennt į skjön viš almenna lįnastarfsemi aš hvert lįn sé sķfellt aš endurnżja sig meš nżju lįni. Žaš gerist žegar veršbętur eru lagšar ofan į höfušstól į hverjum gjalddaga. Bęši veršbętist höfušstóllinn og veršbótažįttur hans (nżja lįniš) svo og greišast hęrri vextir žar sem žeir reiknast af hęrri höfušstól (veršbótažįttur vaxta).

Žarna erum alžingismennirnir sem setja lögin aš brjóta gegn žvķ sem segir hjį EFTA og ESB - til žess eins aš bjarga lįnastarfsemi banka. 

http://www.ruv.is/frett/verdtryggingin-hugsanlega-ologleg

Viš stašgreišslu veršbótanna fęrast veršbętur ekki į höfušstólinn žar sem žaš er greišslan sem er veršbętt og hśn er greidd. Eftir stendur höfušstóll aš frįdreginni afborgun sem felur ķ sér jafngreišslu į höfušstólnum auk greišslu veršbóta į hverja afborgun og vexti og veršbętur į vexti. Žaš er sś leiš sem hér er haldiš fram aš löggjafinn gerir rįš fyrir aš farin sé meš greišslu veršbóta į greišslu lįns bęši į  afborganir og vexti. Höfušstólsfęrsla veršbóta hefur aš mati undirritašs enga lagastoš ķ nśgildandi lögum um vexti og verštryggingu nr. 38/2001.


 


mbl.is Sprenging ķ śtleigu ķbśša
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Veršur brunaśtsala į hótelum eftir nokkur įr?

Žaš viršist vera sem ķslendingar geti ekki meš neinu móti lęrt af reynslunni. Fyrir hrun var žaš fjįrmįlamarkašurinn, ķ ašalhlutverki bankarnir, sem héldu aš meš žvķ aš bśa til tölur įn innistęšu vęri rétta leišin til aš hagnast grimmt. Žar sem Ķsland er einfaldlega of lķtiš og meš vanhęft eftirlitskerfi, var hęgt aš leika sér aš Ķslenska hlutabréfamarkašinum aš villd - markaši sem ętti ekki aš vera til fyrir svo lķtiš hagkerfi eins og viš erum. Nś, og hvaš geršist?

Nśna eru bankarnir, sem įšur lįnušu öllum fyrir öllu, bśnir aš herša svo alla śtlįnastarfsemi aš fólki er ómögulegt aš kaupa sér hśsnęši eša fį lįn nema žaš sżni fram į greišslugetu sem mišar viš forsendur višmiša um hvaš fólk žarf aš hafa ķ laun til aš geta greitt af lįni. Višmišin eru svo langt frį raunveruleikanum aš žaš er sorglegt. Fólk į ekki aš geta tekiš lįn meš afborgun uppį 80 žśs į mįnuši - en į sama tķma er ętlast til aš žaš geti borgaš 170 žśs į leigumarkaši sem er gjörsamlega "ekki til stašar".

Žaš žarf ekki margar hįskólagrįšur til aš įtta sig į žvķ aš žetta dęmi gengur aldrei upp.

En ķ staš žess aš reyna aš byggja upp ešlilegt kerfi fyrir lįnveitingar til hśsnęšiskaupa, eša setja ķbśšir į markaš til žess aš ķbśšarverš sé ekki svona uppsprengt - žį snżst allt um aš byggja fleiri og stęrri hótel.

Byggingarkranarnir sem voru farnir aš ryšga ķ hįlfkörušum byggingum eru nś komnir į fullt. Nś skal taka žetta nżja trend "feršamennina" sem flykkjast til landsins vegna m.a. slęmrar stöšu krónunnar. Bankarnir viršast vera fśsir til aš lįna ķ slķkar framkvęmdir.

Jś - žaš hefur veriš fjölgun feršamanna undanfarin įr. En lķkt og į viš allt - sama hvaša višskipti žaš eru - žį er ekki til sį markašur sem bara vex endalaust. Erum viš bśin aš gleyma "dot.com" ęšinu sem ruddi sér til rśms fyrir ekki svo all löngu sķšan og hrundi svo eins og allar ašrar bólur. Žaš er nefninlega sannaš aš svona "bólur" eru til žess eins aš springa.

Sorry to say - ég spįi žvķ aš ef "byggingarkranarnir" nįi yfirhöfuš aš klįra öll žessi hótelverkefni hér ķ höfušborginni, žį endi žaš ķ gjaldžrotum og tómu tjóni. Fjįrsterkir einstaklingar geti keypt žessar byggingar į brunaśtsölu eftir nokkur įr žegar nęsta gjaldžrotahrina rķšur yfir.

Žaš eru nś ekki margir ķslendingar sem virkilega hafa žaš višskiptavit aš byggja upp frį grunni og hafa rétt jafnvęgi į eignafjįrstöšu į móti lįnum. Svo sennilega koma erlendir fjįrjöfrar til aš sölsa undir sig markašinn.

Ķsland er lżšveldi og sjįlfstęš žjóš. Eša var, brįšum............. ef viš höldum svona įfram.

Held aš žaš ętti aš skikka alla alžingismenn ķ hard core hagfręšikśrsa. En sennilega er žeim sama. Žeir hafa žaš fķnt :)

Góšar stundir. 


mbl.is Veršiš žyrfti aš hękka um 30%
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Horfur į hśsaleigumarkaši

Žaš er ótrślegt aš skruna hśsaleigumarkašinn į höfušborgarsvęšinu.

Samkvęmt könnunum veršur auking feršamanna mikil til įrsins 2016 og allt er lagt ķ aš byggja fleiri og stęrri hótel. En žeir sem kunna hagfręši vita aš kśrfan fer aldrei endalaust upp. Hśn nęr toppi og hnignar svo aftur. Žetta į viš um flest.

Žaš er ekkert sem fer endalaust uppįviš. Ef viš förum ķ  fręši fjįrmįlanna žį er vöxtur fyrirtękja mögulegur ef žau eru vel rekin, en sķšan kemur įkvešin föst tala žar sem frekari vöxtur er ekki mögulegur . žegar toppi er nįš er ekki hęgt aš fara yfir žau mörk. Aš halda sér žar į bara viš um vel rekinn rekstur.

Rótgróiš fyrirtęki er žaš sem heldur sķnu įn žess aš hnigna žį er žaš gott. 

Allt of margir sjį stjörnur og ętla sér aš gręša į einhverju "trendi" sem er į uppleiš, įn žess aš huga aš žvķ aš ekkert fer endalaust upp.

Žetta er eitthvaš sem viš žurfum aš huga aš - nżskrišin śr moldarkofunum. 

Vissulega er žaš gott fyrir hagvöxt žegar uppbygging į sér staš, en ef fariš er offari žį er ekki viš góšu aš bśast.

Žaš horft er į feršamannabransann t.d. er eins og haldiš sé aš hann komi įvalt tila aš vaxa. Vissulega hefur sį bransi gert okkur gott vegna gengis krónunnar,

Aukin vinna viš framkvęndir setur vissulega meira fjįrmagn ķ hagkerfiš, sem er af hinu góša. Į įvešinn hįtt. Žaš sem er įhyggjuefni er aš žessar framkvęmdir viršast flestar miša viš feršamįl og aukingu žeirra.

 Ašalhęttan felst ķ žvķ aš sprengja upp fyrrum veikt hagkerfi. Viš žekkjum žaš sķšan 2008 žegar byggingarkranar stóšu og söfnušu ryki - hįlfkarašar byggingar sem eyšilögšust.

Hagkerfiš okkar er viškvęmt. Žaš mį bśast viš įföllum įfram. Hinn almenni borgari getur ekki séš sér farborša eša fengiš hśsnęši žar sem neysluvišmiš eru reiknuš į žann hįtt aš fęstir rįša viš žau.

Hśsnęši stendur autt mešan fólk hefur ekki efni į aš nżta sér žaš. Enginn hagnast į slķkri stöšu. Žvķ žaš eykur bara įlagiš į rķkiš sem stendur utan hins frjįlsa markašar samkvęmt lögum.

Ekkert hagkerfi virkar ef fólkiš sem į aš bśa ķ žvķ og byggja žaš upp virkar ekki.

Įn fólks er ekkert hagkerfi.

Žaš er ekkert flóknara en žaš. 

 

 

 

 


Veršur naušungarsölum frestaš - hmmm og hvaš svo?

Bśiš er aš samžykkja aš vķsa frumvarpi um frestun naušugarsala til Alžingis ķ kjölfar žess sem žeir kalla ašgeršir ķ žįgu heimilanna. Aušvitaš er ekki bśiš aš samžykkja frumvarpiš ķ žessum tölušu oršum.

http://eyjan.pressan.is/frettir/2013/12/06/naudungarsolum-frestad-fram-yfir-mitt-naesta-ar/

Önnur skemmtileg frétt er aš lįnshęfismats fyrirtękiš Fitch telur skuldaleišréttinguna ekki hafa įhrif į rķkissjóš en mögulega į erlenda fjįrfesta bankanna.

http://eyjan.pressan.is/frettir/2013/12/06/fitch-metur-skuldaleidrettingar-hafa-ekki-ahrif-a-stodu-rikissjods/

Jį og einmitt - sko.

EF frumvarp um frestun naušungarsala nęr ķ gegn, žį žarf fólk aš leytast viš aš bišja um žaš sjįlft. Veršur žaš sami hryllingurinn og žegar fólk leitaši til Umbošsmanns skuldara og virkilega trśši aš žaš fengi bót sinna mįla? Ašžaš ętti virkilega aš hjįlpa žeim. Ef einhver efast žį męli ég meš aš lesa svona nokkrar nżjustu fęrslur į vef Hagsmunasamtaka heimilanna.

http://www.facebook.com/groups/heimilin/10152114137084289/?comment_id=10152115115744289&notif_t=like

 Žar eru nokkrar sögur um žaš ferli sem žvķ mišur allt of margir kannast viš. Ašstošin var sumsé - žegar allt kom til alls - engin. Fólk baršist fyrir žvķ sem žaš taldi vera rétt sinn ķ tvö til žrjś įr, bara til aš brotna nišur og gefast upp. 

Fyrirgefiš ef ég hrópa ekki hśrra.

Nś kemur žetta. Sjįlfsagt tekur žaš, lķkt og žetta meš umbošsmann, marga mįnuši eša jafnvel įr aš velkjast um ķ kerfinu og bķša svara. Sennilega žyrfti aš fjölga starfsfólki sżslumannsembętta töluvert ef žetta frumvarp fer ķ gegn. Lķkt og talaš er um aš fjölga žurfi starfsfólki Ķbśšarlįnasjóšs ofl.

Nś - svo fer fólk yfir stöšuna og sér aš ķ raun er žaš bśiš aš tapa žvķ sem žaš įtti ķ eigninni eftir sem įšur. Fólk sem fór 110% leišina hefur ekki rétt į leišréttingu. Žaš var bśiš aš reyna aš bjarga sér fyrir horn og sitja uppi meš lįn sem var umfram markašsvirši eignarinnar. Bara til aš reyna aš halda heimilinu sķnu. Žetta var svo fįrįnlega slęm "lausn" į sķnum tķma. Aš skulda allt ķ einu meira en žaš sem žaš sem ķbśšin kostaši og sętta sig viš žaš. Tja - ekki eins og fólk hafi haft mikiš val svosem. Žaš var žetta eša aš tjalda ķ Laugardalnum. Fólk žarf jś žak yfir höfušiš - žaš er bara eitt af grunnžörfunum. Žó svo aš fyrir vikiš hafi žaš ekki haft efni į aš nęrast, sem er lķka eitt af grunnžörfunum. Segi ekki meir.

Hvaš svo meš žį sem eru bśnir aš missa allt sitt į naušungarsölu? Žar sem žaš tók alveg heil fimm įr aš koma meš žessa "lausn" ef žaš mį kalla žaš žvķ nafni? Eiga žęr aš ganga til baka? Fęr fólk heimiliš sitt aftur? 

Neh.

Svo er žaš hin stórmerka nišurstaša lįnshęfisfyrirtękisins. Aš žetta komi nś ekki svo mikiš viš rķkissjóš. Aušvitaš ekki. Bankarnir sitja meš eignir į efnahagsreikningi sķnum sem eru ekkert nema loft. Žaš er ekkert žarna į bakviš. Aš žeir žurfi aš fara ķ lįgmarks leišréttingu į žvķ sem venjulega vęri tališ ešlilegt, žar sem įrsreikningur/efnahagsreikningur į aš sżna rétta stöšu, eru engin geimvķsindi. Mįliš er bara, aš žaš sem stendur į efnahagsreikningi lįnastofnanna og flokkast sem "eignir" eru engar eignir. Žetta er loft - innihaldslausar tölur sem į aš reyna aš rukka inn hjį lįnžegum. En djö..... žaš tókst bara ekki.

Aušvitaš hefur efnahagsreikningurinn žó įhrif į fjįrfesta. Žeir fjįrfesta ķ eignum - žessum tölum sem sitja eignamegin į efnahagsreikningi bankanna og gefa žaš til kynna aš eignir séu hęrri en skuldir og allt sé ķ góšu lagi. Žó svo žaš sé ekkert į bakviš upphęšina svona raunverulega.

Svo nś halda kannski kjósendur aš rķkisstjórnin sé aš standa viš loforšin sķn. Žetta eru meira aš segja žvķlķkir snillingar, aš žaš varla kemur viš rķkissjóš, en gęti sett okkur ķ ruslaraflokk aftur hvaš fjįrfesta snertir. Žaš er nś bśiš aš hóta žvķ svo oft.

Hver man ekki eftir Icesave?

Žaš er eitt sem žetta gęti haft ķ för meš sér til skamms tķma. Žeir sem žekkja til hagfręši vita, aš vęntingar fólks til framtķšarinnar hafa gķfurlega mikiš aš segja. Ef fólk horfir björtum augum til framtķšar žį hefur žaš jįkvęš įhrif inn ķ efnahagslķfiš. Žess vegna eru stjórnmįlamenn duglegir viš aš kasta ryki ķ augu fólks sem er hįlfblint į žessi fręši. Stundum virkar žaš, stundum ekki.

Žaš sem ég held - VONA - er aš viš hérna į skerinu séum farin aš lęra af öllum fögru loforšunum sem og ašgeršunum, sem höfšu ķ raun ekkert aš segja og krefjumst raunverulegra ašgerša.

Tja - bara svona mķn skošun.

Persónulega er ég löngu hętt aš trśa į žetta, viš skulum segja af fenginni reynslu.

En hey - ég er bara kona........

 

 

 


Leišrétting ķbśšarlįna? Nei - svo aldeilis ekki.

Nś er lišiš eitt og hįlft įr sķšan ég bloggaši sķšast. Įstęšan? Mašur gęti eins vel bariš hausnum ķ stein eins og aš reyna aš tala um ašgeršir stjórnvalda į einn eša annan hįtt.

Og aš berja hausnum ķ stein - žaš er sįrt.

Tek samt hattinn ofan, žennan sem ég į ekki til lengur, ofan fyrir žeim sem hafa haldiš žetta śt.

Manni hefur blöskraš svo margt undanfarin įr žegar kemur aš stjórnmįlum og allri hringavitleysunni eftir hrun aš žaš var eiginlega annašhvort aš draga sig ķ hlé og slökkva endanlega į fréttatķmanum, eša bķša žess varanlegan skaša aš reyna aš gera sitt besta til aš varpa smį ljósi į alla vitleysuna sem fęstir taka mark į - enda fęddir inn ķ žennan flokk eša hinn og syngja haleluja ķ hvert skipti sem einhverju fögru er lofaš.

Steininn tók śt ķ sķšastlišsnum kostningum sem skörtušu svo mörgum stjórnmįlaflokkum aš žaš žurfti aš gefa śt bękling sem slagaši hįtt ķ sķmaskrįnna fyrir kjósendur į kjörstaš.

Nei - ég tók ekki žįtt. Ķ fyrsta skipti eftir aš ég fékk kosningaraldur žį įkvaš ég frekar aš opna einn kaldann og lįta ekki sjį mig į kjörstaš. Enda vitleysan komin śtyfir nešstu mörk skalans sem notuš er fyrir lestrarkunnįttu barna ķ 4. bekk ( mitt mat - bišst afsökunar).

Svo afhverju er ég aš hafa fyrir žvķ aš opna žetta blogg nśna? 

Góš spurning.

Svariš eru hinar stórkostlegu ašgeršarįętlunar rķkisstjórnarinnar vegna yfirskuldsettra eigna og eignaupptöku ķ boši banka og lįnastofnanna. Eitthvaš sem sumir kalla verštryggingu en enginn žekkir sem ekki bżr į Ķslandi.

Hitt er hvaš allir eru išandi af gleši vegna žess aš nś fari žį efnahagsįstandiš (sem er nś bśiš aš ljśga aš mörgum aš hafi fariš žvķlķkt batnandi undanfarin tvö įr) fari nś batnandi - aftur.

http://www.forsaetisraduneyti.is/leidrettingin/

Hérna er žessi frįbęra lausn sem eflaust margir trśa aš sé frįbęr lausn. Ę - fyrirgefiš ef ég eyšilegg žetta fyrir ykkur ķ mišjum glešidansi.

Verštryggš hśsnęšislįn verša fęrš nišur um veršbętur sem samsvara 4,8%bla bla bla sem samsvara sķšan 13% samkv. vķsitölu neysluveršs - en hįmarkiš eru 4 milljónir. Sem žżšir aš žeir sem tóku lįn uppį ca. 9 milljónir ( eša meš slķkan höfušstól fyrir 2008) gętu veriš ķ sömu sporum og fyrir hrun og fengu leišréttingu į eignaupptökunni. Sorry - efast um aš žeir sem eru meš aš lįg lįn fįi yfirhöfuš leišréttingu, žar sem žaš er ekki ennžį bśiš aš gefa śt smįa letriš. Verštryggš lįn hękkušu hinsvegar um ca 80% ef ég man rétt. Lögmęti žessara hękkana hefur ekki veriš stašfest ķ dómstólum, en žeir sem lesa lög og hafa fjallaš um žetta vita aš verštryggš lįn eru ķ raun ekki lögleg. En aušvitaš er žetta brilliant lausn......

Śps - fyrir hrun var Sešlabankinn meš takmarkiš ķ rśmum 5% į verštryggingu. Bara svona smį innskot.

Aušvitaš gerist žetta ekki aš sjįlfu sér. Fólk veršur aš sękja um žessa "leišréttingu" og ofan į allt saman į lįnveitandi aš vera umsjónarašili leišréttingar og annast framkvęmdina.

Ešlilega hef ég tröllatrś bęši į bönkunum og Ķbśšarlįnasjóši........ hikst. Allavega eru žessar stofnanir snillingar ķ smįu letri og lögfręši innheimtu, drįttarvöxtum og fleiru skemmtilegu.

Ofanį žetta er okkur bošiš aš nota séreignarlķfeyrissparnašinn til aš greiša nišur höfušstól žessara stökkbreyttu lįna. Skattfrjįlst. Viš aušvitaš vitum öll aš fyrirtęki og launagreišendur eru ķ žvķlķkri uppsveiflu og atvinnuleysi fer mjög svo lękkandi...... ha.

Launagreišendur aušvitaš rįša starfsmenn sem aldrei fyrr žar sem žeim munar ekkert um aš t.d. tryggingargjald launa hefur hękkaš śr 5,34% ķ 7,69% frį įrinu 2008. Žess utan munar žį minnst um aš greiša lögbošiš mótframlag ķ lķfeyrissjóš og séreignar lķfeyrissparnaš. Nįkvęmlega žessvegna eru allir meš vinnu........ atvinnurekendur žurfa sķst aš draga saman seglin śtaf nokkrum tugum milljóna (eša hundruša - svona eftir stęrš fyrirtękja) og žessvegna er efnahagslķfiš ķ žvķlķkum blóma.

Ę - ég gleymdi. Tölur sżna žaš aš atvinnuleysi fer minnkandi. Žiš trśiš žvķ aušvitaš.

En vitiši hvernig atvinnuleysi er reiknaš śt?

Žaš eru žeir einstaklingar sem eru į skrį vinnumįlastofnunar og hafa réttindi til žess aš fį bętur. Undanfarin įr hafa žśsundir misst žessi réttindi vegna langvarandi atvinnuleysis og heyrst hefur aš nś um įramótin bętist viš allavega 2000 ķ višbót. Sem žżšir aš atvinnuleysi minnkar ekki satt? Jś jś, įsamt žeim sem fį nś hvorki vinnu - né bętur.

Ašgeršarįętlunin klikkar svo śt į žvķ aš segja aš skuldir heimilanna séu um 108% af vergri landsframleišslu sem sé "hįtt hlutfall" ķ alžjóšlegum samanburši. Fyrirgef aftur - hįtt hlutfall er mjög mjög vęgt til orša tekiš. Sjįum til. Verg landsframleišsla er veršmęti allrar vöru og žjónustu sem framleidd er į landinu. Sem žżšir - skuldir heimilanna er hęrri en allt sem viš framleišum og seljum į landsvķsu. 

Žaš er nś hagvöxturinn sem rķkisstjórnin stįtar af. 

Og afhverju er hagvöxturinn ekki meiri en raunverulegt er? Nś, žaš er vegna žess aš fyrirtęki hafa ekki efni į aš hafa fólk į launum vegna ofurskatta į fyrirtęki, sem žżšir aš framleišsla og sala er mun minni en hśn gęti veriš - sem žżšir aš bęttur efnahagur landsins getur ekki įtt sér stošir ķ neinu nema framsögu žeirra sem gręša į žvķ.

En samt skulu žessir sömu atvinnurekendur greiša nišur höfušstól landsmanna į hśsnęšislįnum ķ gegnum séreignar lķfeyrissparnaš.

Ef ég nennti aš śtfęra žessa stjórnmįlasjónhverfingu ķtarlegar - žį kannski mundi ég gera žaš. En įstęša žess aš žetta er fyrsta bloggiš mitt ķ 18 mįnuši er einmitt vegna žess aš ég er svo gjörsamlega bśin aš fį nóg į allri žessari vitleysu.

Žiš getiš kallaš žetta jólabónus žar sem - enn einu sinni - blöskrar manni hverju į aš ljśga aš fólki svo žaš geti hoppaš hęš sķna ķ loft upp vegna góšmennsku rķkisstjórnarinnar og hversu vel landinu er stjórnaš.

Muniši bara aš lesa smįa letriš..........

 

 

 

 


Einkaskuldir vegna hrunsins settar į almenning

Žaš mį segja meš sanni aš almenningur sé bśinn aš fį meira en nóg. Almenningur er blóšmjólkašur, heimilin tekin og viš berjumst į vonarvöl.
Mér hraus hugur žegar ég las sķšustu fęrslu Lilju Mósesdóttir - vegna žess aš ég trśi aš hśn sé aš koma fram meš sannleikann. Sannleika sem fęstir eru kannski aš hugsa um ķ dag, en munu fį ķ stórum skell mjög brįšlega.
"Ég óttast aš žjóšin geri sér ekki grein fyrir žvķ hvaš stašan er alvarleg. Sterk hagsmunaöfl ķ žjóšfélaginu ętla aš koma 1.000 milljarša einkaskuld yfir į almenning meš annaš hvort gengishruni krónunnar eša erlendu lįni į okurvöxtum. Ķ staš žess aš spyrna viš fótum eins og Icesave mįlinu hallar žjóšin sér aš stjórnmįlaflokkum sem klifa į naušsyn žess aš afnema höftin strax eša fį lįn hjį Evrópska Sešlabankanum."
Lilja Mósesdóttir
Aš afnema höftin, sem vissulega voru ekki sett nema vegna brżnnar naušsynjar, gerir žaš aš verkum aš krónur munu flęša óhindraš śt śr hagkerfinu žegar innflutningur getur hafist įn nokkurra hafta. Žetta mun gera žaš aš verkum aš višskiptahalli veršur aftur neikvęšur og gjaldmišillinn okkar mun verša enn veikari.
Höfum viš efni į žvķ? Žurfum viš ekki fyrst aš koma į heilbrigšri fjįrmįlastefnu?
Aš taka enn eitt erlent lįniš žżšir bara žaš aš almenningur veršur settur ķ enn meiri skuldafjötra. Skuldir sem almenningur mun žurfa aš greiša.
Af hverju?
Hagsmunaašilar žurfa aš ganga frį sķnum mįlum til aš geta haldiš įfram į sinni braut. Kostnašinum viš žaš į aš koma į almenning.
En viš getum sagt hingaš og ekki lengra.
Viš gįtum žaš įšur og viš getum žaš aftur. Meš samstöšu žjóšar.
Žetta er mitt land og ég er ekki tilbśin til aš selja žaš.

mbl.is „Forgangsröšun stjórnarflokkanna er galin“
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Mį bjóša žér atvinnuleysisbętur?

Kęri sešlabankastjóri

Samkvęmt heimildum Eyjunnar snżst mįliš hjį žér um 300 žśs į mįnuši, žó svo žś hafir hinar įgętustu tekjur.

http://eyjan.is/2012/01/11/mar-a-i-malaferlum-vid-sedlabankann-vill-300-000-krona-launahaekkun/?fb_comment_id=fbc_10150472183201231_20826273_10150472258746231#f2030bd0b4742dc

Tja - nś langar mig til aš benda žér į aš atvinnuleysisbętur eru um 150 žśs į mįnuši, eša tvöfallt minni upphęš en žś ert ósįttur viš aš fį ekki ofanį ašrar launagreišslur.

Sem strangheišarlegur višskiptafręšingur skal ég algjörlega skipta viš žig. Žś getur fengiš mķnar bętur og ég sętti mig viš žķn laun įn žessarrar aukasponslu sem žś ert aš falast eftir. Mundi jafnvel vilja gefa hana frekar til bįgstaddra (žś veist kannski aš margir eiga ekki fyrir mat).

Spara žar meš rķkinu mįlskostnaš sem aš hluta til fellur į almenning.

Ef žś villt skipta žį er žér velkomiš aš hafa samband. Ég er ķ sķmaskrįnni.

Tel mig fyllilega fęra um aš gegna žķnum störfum į mjög heišarlegan hįtt.

Meš hinum bestu kvešjum,

Lķsa
mbl.is Mįr ķ mįl viš Sešlabankann
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Forsętisrįšherra sem ekki skilur stašreyndir.....

... er ekki vęnlegur kostur fyrir žjóšina. Žaš er nokkuš ljóst. Konan segir ķ fjölmišlum aš žetta sé ómarktękt og langt frį žvķ aš nokkuš sé athugavert viš žessar tölur. Fólk sem hafi įsakaš hana fyrir aš gera lķtiš śr landanum meš slķkum sögusögnum sé bara ķ slęmu skapi.

Nś velti ég fyrir mér. Ef manneskja ķ forystu landsins getur ekki tślkaš stašreyndir į réttan hįtt en reynir fremur aš gera lķtiš śr žeim, er žį ekki eitthvaš aš? Mį ekki bśast viš aš slķk manneskja reyni aš gera lķtiš śr sem flestu og hylmi yfir allt sem mįli skiptir?

Nei sko - ég bara spyr? Ég er nįttśrulega bara venjulegt nobody og mętti žessvegna reyna aš telja fólki trś um aš froskar vęru raušir.

En ef ég vęri forsętisrįšherra mundi ég nś sennilega fletta upp ķ bókum til žess aš geta sagt skżrt frį žvķ aš froskar eru gręnir.

Ef žaš hinsvegar hentaši ekki........ žį myndi ég nś sennilega segja aš liturinn skipti ekki öllu mįli frekar en aš reyna aš telja fólki trś um annaš.

En žaš er bara ég.


mbl.is Ekki fleiri brottfluttir ķ 100 įr
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Loksins raunhęft sjónarmiš į forsjįrdeilum

Žaš var kominn tķmi til aš rannsókn vęri gerš į įstęšum forsjįrdeilna. Mikiš hefur veriš deilt um hvort dęma megi sameiginlegt forręši og sitt sżnist hverjum. Žó ašallega žeim sem minnst vita um raunveruleikann eša žeim sem berjast fyrir forręši į sķnum eigin forsendum.

Ķ žessari meistararitgerš sem byggš er į könnunum kemur fram nįkvęmlega žaš sem mašur hefur kynnt sér ķ žessum efnum.

http://www.pressan.is/Frettir/Lesafrett/felagslegur-vandi-a-bak-vid-flestar-forsjardeilur---340-mal-a-5-arum---sattamidlun-urraedi-i-ordi-en-ekki-bordi

Foreldrar barna sem hafa žann žroska til aš taka hag barnsins fram yfir eigiš sjįlf mundi sjaldnast fara ķ žaš ferli sem forsjįrdeila er. Enda vęru žeir mešvitašir um hvaš barninu er fyrir bestu og aldrei aš nota žaš ķ įgreiningi. Ekki hindra samskipti ef barn óskar eftir žeim eša halda žvķ naušugu frį öršu foreldri. Horfa į ašstęšur og óskir barnsins umfram allt.

Ef sį žroski er hinsvegar ekki fyrir hendi er möguleiki į deilu. Eins og fram kemur ķ žessari ritgerš er žį oft um aš ręša einhvern sjśkdóm s.s. alkóhólista/fķkn (sem er sįlręnn en ekki višurkenndur lęknisfręšilegur sjśkdómur), ofbeldi (sem stjórnast oft af yfirgengilegri žörf į aš stjórna öllum ašstęšum) eša öšrum röskunum foreldris.

Einnig kemur fram veikleiki kerfisins hvaš varšar aš hlusta į börnin sjįlf og taka tillit til žeirra hagsmuna, enda réttarkerfiš ekki beinlķnis gert fyrir börnin.

Žaš er žvķ fagnašarefni aš loksins sé komin fram könnun sem sżnir fram į žennan veikleika kerfisins og bendir į hagsmuni sjįlfra barnanna umfram oft į tķšum eigingjarnar og sjįlfmišašar kröfur foreldris sem setur sjįlft sig ķ fyrsta sęti.

Vonandi veršur žessi könnun vel kynnt žeim sem hafa afskipti af žessum mįlum.


Fįtękt į Ķslandi!

Jį - žaš ER fįtękt į Ķslandi.

Žaš lifir enginn į atvinnuleysisbótum (7,1% skrįš atvinnuleysi). Sama er aš segja um fólk į nįmslįnum. Eša fólk sem sem er į félagsbótum. Hvaš žį öryrkjar. Jafnvel ekki žeir sem eru į lęgstu laununum (sem eru svipuš bótunum).  Allir eiga žessir hópar žaš sameiginlegt aš geta ekki dregiš fram lķfiš į žessum bótum.

Žiš veltiš kannski fyrir ykkur - afhverju gat fólk mariš žetta įšur en ekki nśna?

Svariš er einfalt. 

Bara matvara hefur hękkaš um 66% sķšan 2008. Žį er ótališ hękkun į rafmagni, bensķni og fatnaši. Tala nś ekki um tóbak og įfengi (žaš er bara fyndiš).

Lįn hafa stökkbreyst į žessum tķma og hśsaleiga lķka.

En bęturnar - nei, žęr hafa nś ekki hękkaš mikiš - ef nokkuš. Eša nįmslįnin.

Ég velti stundum fyrir mér - hvaš skyldu margir hafa žaš verulega erfitt hér nśna? Örugglega mun fleiri en nokkur vill višurkenna.

Viš lesum einstaka grein um fólk sem brotnar saman og uppi veršur fótur og fit. Allir vilja hjįlpa žessum örfįu einstaklingum sem lįta ķ sér heyra, eša fólk fréttir um. En sennilega er žaš ekki nema 1/5000. Jafnvel er talan hęrri. Žaš bara veit žaš enginn. Vegna žess aš tölurnar sem viš erum mötuš į ķ fréttum um atvinnuleysi og anna slķkt segir ekki neitt um neyš og vanlķšan fólks. Eša fjölda žeirra sem eru viš aš gefast upp.

Ķ janśar nk. mun skrįš atvinnuleysi örugglega minnka - samkvęmt fréttum. Žaš er hinsvegar vegna žess aš žį fer fyrsti stóri hópurinn aš falla af atvinnuleysisskrį. Sķšan fjölgar žeim. 

Hvaš um žetta fólk veršur, veit enginn. 

Žaš er greinilegt, mišaš viš višbrögš sem örfįar greinar um fįtękt einstakra ašlila hafa valdiš, aš fólk hérna er virkilega ekki aš gera sér grein fyrir alvöru žessa mįls.

En žaš gengur ekki lengur aš skella viš skollaeyrum. Žaš veršur aš uppręta žessa óįran. 

Eitt er vķst aš rķkjandi stjórn er lķtiš aš beita sér fyrir žessari auknu fįttękt og neyš. Žvert į móti gerir hśn ķ aš gera įstandiš hér verra.

Og eigum viš ekki aš klappa fyrir heilum 7 milljónum sem rķkisstjórnin įkvaš aš gefa til hjįlpastofnanna fyrir žessi jól ķ staš žess aš senda jólakort?

Betra en ekkert - en varla upp ķ nös į ketti. 

Sjįiš til. Yfir 2000 fjölskyldur eru nś žegar į skrį um jólaašstoš bara hjį Fjölskylduhjįlp (veit ekkert um tölur hjį öšrum hjįlparstofnunum). Ef viš reiknum meš aš jólamaturinn kosti 5000 aš mešaltali į fjölskyldu (sem er nś mjög knappt reiknaš) žį gera žaš 10 milljónir. Af žessum 7 milljónum sem rķkiš ętlar aš sjį af, fęr hjįlparstofnun meš allan žennan fjölda af fjölskyldum į skrį kannski rśma milljón. 

Veit ekki til žess aš forsętisrįšuneytiš hafi veriš ķ sambandi til aš spyrja hver og ein stofnun žyrfti til žess eins aš allir ķslendingar gętu notiš jólamįltķšar.

Žį eru allar ašrar mįltķšar įriš um kring eftir.

Jį. Žaš er fįtękt į Ķslandi - meiri en ykkur grunar.

Hvaš ętliš ŽIŠ aš gera sem hafiš žaš bara žokkalegt?

 


mbl.is Atvinnuleysi eykst
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Nęsta sķša »

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband